Jak tokenizacja może zmienić branżę energetyczną?

Firmy energetyczne, od dostawców mediów przez przedsiębiorstwa naftowe i gazowe aż po spółki oferujące rozwiązania OZE, zaczynają dostrzegać transformacyjny wpływ technologii blockchain. Czy tokenizacja energii na stałe zmieni sposób pozyskiwania i dystrybucji energetyki?

Czym jest tokenizacja?

Tokenizacja polega na przenoszeniu rzeczywistej wartości do świata cyfrowego za pomocą technologii blockchain. Łańcuch bloków zapewnia bezpieczeństwo tychże aktywów na wielu różnych polach. Ponadto technologia stojąca m.in. za kryptowalutami pozwala przyśpieszyć procesy zawierania umów między stronami i wyeliminować pośredników. Właśnie dlatego coraz częściej mówi się o przyszłości branży energetycznej przez pryzmat tokenizacji energii.

Przykłady przemysłów, które można stokenizować, można w zasadzie mnożyć w nieskończoność. Począwszy od tokenizacji startupów przez branżę nieruchomości aż po muzykę, sztukę i inne dobra luksusowe. Przykłady firm, którym udało się skutecznie przeprowadzić proces tokenizacji pokazują, że przyszłość leży w tokenach i technologii blockchain.

Do największych zalet tokenizacji zalicza się przede wszystkim bezpieczeństwo. Technologia blockchain nie pozwala na manipulacje, a raz zawartej w łańcuchu bloków transakcji nie można już odwrócić, zmienić, czy sfałszować. Dzięki temu zarządzanie rozproszonymi w ten sposób bazami danych jest znacznie bezpieczniejsze, a ryzyko wypłynięcia wrażliwych danych jest niemal zerowe.

Wprowadzenie ekonomii tokenów oznacza też zwiększenie efektywności poprzez automatyzację procesów i wyeliminowanie popularnej “papierologii”. Jeśli do tego dodamy transparentność oraz znacznie szybsze, sprawniejsze i wolne od ograniczeń terytorialnych rozliczanie, które gwarantuje blockchain, mamy przepis na sukces.

Energetyka jest konsekwentnie zarzucana innowacjami. Szczególnie teraz, gdy popularne stały się odnawialne źródła energii (OZE). Inwestowanie w elektrownie wiatrowe i farmy fotowoltaiczne to aktualnie najszybciej rozwijający się segment przemysłu energetycznego (w 2010 roku energia słoneczna i wiatrowa łącznie stanowiły zaledwie 1,7% światowej produkcji energii elektrycznej, w 2020 roku ta liczba wzrosła do 8,7%). Skoro jest tak innowacyjna, czy branża potrzebuje w ogóle tokenizacji?

Tokenizacja energetyki

Krótka odpowiedź brzmi: tak. Technologia rozproszonej księgi (Distributed Ledger technology - DLT) może zwiększyć wydajność dostarczania prądu poprzez śledzenie łańcucha dostaw w rozproszonej generacji prądu. W przypadku scentralizowanych systemów zarządzanie małymi jednostkami produkującymi prąd jest trudne i pracochłonne. Każdy z nich musi bowiem wysyłać dane do “centrali”, a te dopiero tam są zbierane i na ich podstawie można wystawić rachunek. Można jednak wykorzystać blockchain. Każdy producent może dodawać dane bezpośrednio do sieci bloków i na ich podstawie system generuje bilans.

To jednak nie wszystko. Tokenizacja energii może również wpłynąć na bardziej konwencjonalne sektory energetyczne, takie jak ropa i gaz. Złożone systemy, z wieloma podmiotami, powinny czerpać korzyści z technologii blockchain.

Skomplikowana sieć uczestników cierpi z powodu przestarzałej infrastruktury i licznych nieefektywności procesów. To również ma przełożenie na cenę. Zbyt wiele z nich wciąż opiera się na fizycznych dokumentach. Tokenizacja może rozwiązać ten problem. Każda baryłka ropy może mieć swoją cyfrową wersję stworzoną na blockchainie. Wtedy można by zarządzać nią z każdego miejsca na ziemi bez angażowania stron trzecich i zbędnej papierologii. Wszystko byłoby w rozproszonym rejestrze. Dodatkowym atutem jest to, że raz stworzonych bloków w sieci nie można zmienić, więc stokenizowana ropa, czy gaz nie byłyby narażone na manipulacje.

W przypadku automatyzacji procesów zarządzania paliwo mogłoby być znacznie tańsze, bo koszty jego produkcji i dostarczania byłyby mniejsze. Konglomeraty naftowo-gazowe starają się inwestować i wdrażać technologię blockchain ze względu na jej zdolność do obniżania kosztów i ograniczania szkodliwego wpływu na środowisko.

Stokenizowana może zostać również sama sieć. Są już przykłady startupów, które decydują się na dwubiegunową współpracę z konsumentami. Dobrym przykładem jest firma Zome, która nagradza użytkowników sieci elektrycznej tokenami za oszczędzanie energii.

Zużycie prądu w blockchainie

Jednym ze stereotypów ciągnących się za technologią blockchain jest jej nieefektywność energetyczna. Jak łańcuch bloków mógłby zrewolucjonizować wykorzystanie energii i przyczynić się do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych, gdy sama technologia pochłania tak dużo energii?

Jak już napisaliśmy, jest to stereotyp. Owszem, utrzymanie Bitcoina, największej kryptowaluty, ma duże zapotrzebowanie energetyczne. Szacuje się, że BTC wymaga 707 KWh. Natomiast zdecydowana większość tokenów jest zbudowana na blockchainie Ethereum, które wykorzystuje ok. 70 TWh rocznie. To jednak nie wszystko, bo planowana zmiana algorytmu osiągania konsensusu z proof of work na proof of stake (Ethereum 2.0) ma pozwolić na znacznie mniejsze wykorzystanie energii (ok. 1/10 000 dotychczasowego zapotrzebowania). Twórcy Ethereum planują dokonać zamiany w kolejnych miesiącach.

Istnieją już sieci, które operują na proof of stake. Np. Cardano, kryptowaluta używająca własnego protokołu PoS, potrzebuje rocznie 6 GWh (ponad 10 tys. razy mniej niż Ethereum).

Energooszczędność a tokenizacja

Tokenizacja energii ma zrewolucjonizować produkcję, dystrybucję i wykorzystanie prądu. Największymi zaletami tokenizacji są:

• zmniejszenie kosztów operacyjnych,
• znacznie bardziej przyjazne środowisku rozwiązania,
• większa przejrzystość i bezpieczeństwo dla udziałowców.

Inwestowanie w OZE

Największe zmiany nadchodzą jednak w branży odnawialnych źródeł energii. Inwestowanie w elektrownie wiatrowe czy inne OZE za sprawą tokenizacji może stać się znacznie łatwiejsze i bardziej dostępne.

Dobrym przykładem jest rozwiązanie zaproponowane przez australijski startup Power Ledger. Zbudowali oni opartą o blockchain platformę, która pozwala konsumentom na kupowanie i sprzedawanie odnawialnej energii w postaci tokenów stworzonej przez farmy fotowoltaiczne.

Największym problemem OZE dotychczas były wysokie koszty, utrudniona dostępność i problem rozliczania nadwyżek w produkcji prądu. Firmy zajmujące się tokenizacją energii szukają rozwiązań na te problemy.

Elektrownie wiatrowe, farmy słoneczne i fotowoltaiczne

Porozumienie paryskie w sprawie zmian klimatycznych zobowiązuje wszystkie kraje do przedstawienia długotrwałych planów ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Kluczowym elementem tych scenariuszy jest inwestowanie w farmy fotowoltaiczne i słoneczne oraz elektrownie wiatrowe.

Aktualnie przedsiębiorstwa wykupują Certyfikaty Energii Odnawialnej (REC) reprezentujące 1 MWh bezemisyjnej energii wytworzonej przez inny podmiot. Największym problemem jest jednak to, że REC nie daje gwarancji pochodzenia zużywanej energii w całości z odnawialnych źródeł energii. Właśnie tutaj ma pomóc blockchain.

Technologia łańcucha bloków pozwala w tani sposób śledzić energię od źródła do użytkownika i dzięki temu wystawiać certyfikaty dowodzące kupna energii odnawialnej.

Inne zastosowania tokenów

Tokeny mogą również zostać użyte w innych aspektach zarządzania energią. Przede wszystkim tokenizacja może zostać wykorzystana do zarządzania rozproszoną generacją prądu, czyli mniejszymi jednostkami wytwórczymi, takimi jak odnawialne źródła energii.

Powstały też startupy, które chcą wykorzystać tokenizację do nagradzania konsumentów za proekologiczne zachowania. Jednym z bardziej znanych przykładów jest brytyjska firma Energi Mine. Stworzyła ona EnergiToken (ETK), który trafia do użytkowników platformy za każdym razem, gdy Ci wezmą udział w różnych działaniach energooszczędnych. Następnie te tokeny można zamienić na zmniejszenie rachunku za prąd, czy ładowanie samochodu elektrycznego, lub po prostu sprzedać.

Stokenizowana energia w praktyce

Tokenizacja energii jest wciąż nowym trendem, ale już szeregowi firm udało się stworzyć rozwiązania bazujące na technologii blockchain w branży energetycznej.

• WePower Litewski startup stworzył internetową platformę handlu energią. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie to, że WePower oferuje firmom stokenizowaną energię z odnawialnych źródeł. Startup zebrał w ramach ICO ponad 40 milionów dolarów.

• Columbus Energy Polska spółka ogłosiła, że już w 2022 roku rozpocznie oferowanie usługi stuprocentowego bilansowania energii z przydomowej instalacji fotowoltaicznej. Najpierw Columbus ma przeprowadzić pilotaż tokenizacji energii, a cały proces zostanie wprowadzony w kolejnym roku.

• MyPower od Wien Energie Największa austriacka firma energetyczna uruchomiła MyPower - platformę tokenizacji energii opartą na blockchainie. MyPower pozwala klientom na kupowanie udziałów (tokenów) w farmach słonecznych i fotowoltaicznych na terenie całej Austrii. Tokeny później można wymienić na opłacenie rachunków za energię lub nawet na zakupy spożywcze.

• MotionWerk Dzięki tokenizacji energii możliwe jest stworzenie autonomicznych stacji ładowania pojazdów elektrycznych. Właśnie tym zajmuje się niemiecki startup MotionWerk. Zaproponowane rozwiązanie pozwala właścicielom pojazdów elektrycznych bezpiecznie płacić za usługi ładowania w podróży.

Zmiana układu sił

Na razie zaproponowane rozwiązania są wciąż we wczesnej fazie rozwoju. Dotychczas dostarczanie energii elektrycznej odbywało się w scentralizowany sposób i jeszcze dużo wody upłynie, zanim nowa technologia zdominuje branżę.

Już dzisiaj widać jednak olbrzymi potencjał w tokenizacji energii. Inwestowanie w farmy fotowoltaiczne za pomocą tokenów wkrótce stanie się najpopularniejszym procesem na kupowanie prądu z odnawialnych źródeł energii. Przyszłość leży w ekologii i decentralizacji, a to wszystko oferuje właśnie tokenizacja.